Στο πλαίσιο του διαπιστευμένου σχεδίου Εrasmus+ 2021-2027 οι εκπαιδευτικοί Σκυβαλάκη Χρυσοβαλάντη (ΠΕ06) και Χρηστάκη Μαρίνα (ΠΕ88.02) συμμετείχαν σε δραστηριότητα επιτόπιας παρακολούθησης (Job Shadowing) στο σχολείο Istituto Comprensivo Camigliano στη Λούκα της Ιταλίας, από 4 έως 8 Μαρτίου 2024. Σκοπός αυτής της επιτόπιας παρακολούθησης ήταν η απόκτηση γνώσης και εμπειρίας για τους τρόπους και τα μέσα Συμπερίληψης μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία και μάθηση.
Η γνώση και η εμπειρία των Ιταλών εταίρων μας στον τομέα της Συμπερίληψης μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες αλλά και μαθητών με νοητικές αναπηρίες στη σχολική πραγματικότητα είναι ουσιαστική και εξαιρετικά πλούσια, καθώς το μοντέλο της Συμπερίληψης εφαρμόζεται στα σχολεία της Ιταλίας ήδη από το 1974. Έτσι, η δια ζώσης παρακολούθηση των αντίστοιχων πρακτικών στο Istituto Comprensivo Camigliano αποτέλεσε μοναδική ευκαιρία για τις εκπαιδευτικούς του σχολείου μας να δουν στην πράξη την εφαρμογή αυτού του μοντέλου εκπαίδευσης, να διαπιστώσουν τις προκλήσεις αλλά και τα οφέλη του για μαθητές και εκπαιδευτικούς.
Δευτέρα 04/03/24
Άφιξη στο Istituto Comprensivo Camigliano και υποδοχή από τις υπεύθυνες εκπαιδευτικούς κ. Monica Benvenuti, κ. Sabrina Terziani και την Διευθύντρια κ. Gioia Giuliani. Η Διευθύντρια του σχολείου παρουσίασε το πλαίσιο του ιταλικού εκπαιδευτικού συστήματος, το ιδιαίτερο πλαίσιο του Istituto Comprensivo Camigliano, το οποίο προσφέρει μαθήματα σε μαθητές νηπιαγωγείου, δημοτικού και γυμνασίου, αλλά και τις καθημερινές προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν (έλλειψη μονίμων εκπαιδευτικών, υποχρηματοδότηση, μεγάλος αριθμός μαθητών ανά τμήμα, ολοένα αυξανόμενος αριθμών παιδιών μεταναστών που δεν γνωρίζουν την ιταλική γλώσσα, μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες οι οποίοι δεν διαθέτουν επίσημη διάγνωση, κ.ά.). Μας έγινε γνωστό ότι οι Ιταλοί εκπαιδευτικοί πρέπει να παρακολουθήσουν επιπλέον μαθήματα Ειδικής Αγωγής στο Πανεπιστήμιο διετούς διάρκειας προκειμένου να διδάξουν στο δημόσιο σχολείο. Το Istituto Comprensivo Camigliano εφαρμόζει το μοντέλο της Συμπερίληψης μέσα από ένα πλήθος μεθόδων: της θετικής εκπαίδευσης (positive education), της παροχής κινήτρων, των καινοτόμων εκπαιδευτικών μεθόδων, της συμμετοχής σε προγράμματα Erasmus, της δράσης της ομάδας κατά του σχολικού εκφοβισμού (anti-bullying), της συνέργειας σημαντικού αριθμού εκπαιδευτικών υποστήριξης με την ψυχολόγο του σχολείου.
Ακολούθησε ξενάγηση στις ευρύτερες εγκαταστάσεις του σχολείου με έμφαση σε εκείνους τους χώρους που εξυπηρετούν και υποστηρίζουν μαθητές με ιδιαίτερες μαθησιακές δυσκολίες ή μαθητές με νοητική στέρηση, στο χώρο εργασίας της σχολικής ψυχολόγου, στο χώρο δράσης της ομάδας κατά του σχολικού εκφοβισμού και της σχολικής βιβλιοθήκης.
Στη συνέχεια οι εκπαιδευτικοί του σχολείου μας παρακολούθησαν το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας της κ. Benvenuti. Απευθυνόταν σε μαθητές της Α’ Γυμνασίου διαφορετικών κοινωνικοεθνικών προφίλ και μαθητών με δυσλεξία. Η κ. Benvenuti χρησιμοποίησε το θέμα «Παρουσιάστε τον εαυτό σας» δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους μαθητές να μιλήσουν στα αγγλικά για ένα θέμα με το οποίο νιώθουν οικεία παροτρύνοντας τους να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες του διαδραστικού πίνακα και να προβάλουν την ψηφιακή τους παρουσίαση στην ολομέλεια. Μας εντυπωσίασε η ενεργή συμμετοχή, το θετικό κλίμα κατά τη διάρκεια της παρουσίασης και το αίσθημα ικανοποίησης των συμμετεχόντων μετά την ολοκλήρωση της δράσης.
Στο τέλος της πρώτης μέρας οι εκπαιδευτικοί του σχολείου μας παρακολούθησαν το μάθημα της φιλολόγου κ. Marchiori. Απευθυνόταν σε μαθητές της Β’ Γυμνασίου με μαθησιακές δυσκολίες. Η κ. Marchiori με τους μαθητές της μας παρουσίασαν την τεχνική «Onepager» εφαρμοσμένη στο μάθημα της ιταλικής γλώσσας, της λογοτεχνίας και της ιστορίας. Η τεχνική «Onepager» αξιοποιεί μία και μόνο σελίδα η οποία αποτυπώνει οπτικά και με σαφήνεια όλα τα βασικά στοιχεία που πρέπει να γνωρίζει ένας μαθητής για κάποιο θέμα ή έργο. Ο συνδυασμός κειμένου, οπτικών και σχεδιαστικών στοιχείων τραβά την προσοχή του αναγνώστη και παρέχει μια ολοκληρωμένη επισκόπηση σε μια εύκολα εύπεπτη μορφή, ειδικά για τους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες. Μας εντυπωσίασε το πόσο παραγωγικοί και δημιουργικοί ήταν οι μαθητές, αλλά και το πώς το υλικό που δημιούργησαν και βρισκόταν αναρτημένο στην αίθουσα μπορούσε να βοηθήσει τόσο τους ίδιους όσο και τους συμμαθητές τους.
Για το κλείσιμο της πρώτης μέρας, οι οικοδεσπότες μάς παρέθεσαν μεσημεριανό γεύμα στην παρακείμενη κωμόπολη Capannori στην παραδοσιακή Osteria Canapino, προσφέροντάς μας υπέροχα παραδοσιακά πιάτα της Τοσκάνης γενναιόδωρα και εγκάρδια, και απογευματινή ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο της Λούκα.
Τρίτη 05/03/24
Η δεύτερη μέρα της επιτόπιας παρακολούθησης ξεκίνησε με το μάθημα των Μαθηματικών και εφαρμογών STEM της κ. Alfani. Απευθυνόταν σε μαθητές της Γ’ Γυμνασίου διαφορετικού εθνικοκοινωνικού προφίλ με αρκετές περιπτώσεις μαθητών με ελλειμματική προσοχή και υπερκινητικότητα. Η κ. Alfani εφάρμοσε ένα μαθητοκεντρικό μοντέλο αλληλοδιδασκαλίας κατά τη διάρκεια του οποίου μαθητές καλούνταν να λύσουν προβλήματα και να εξηγήσουν τις λύσεις στους συμμαθητές τους στον διαδραστικό πίνακα έχοντας τη βοήθεια άλλων συμμαθητών τους όποτε χρειαζόταν. Η εκπαιδευτικός είχε απλά το ρόλο του συντονιστή και του επικουρικού παρατηρητή. Στο δεύτερο μέρος του μαθήματος, οι μαθητές σε ομάδες εργασίας δημιούργησαν τα δικά τους ρομπότ με το πρόγραμμα Lego Education Spike και τα αντίστοιχα Lego Sets ακολουθώντας μόνοι τους τις οδηγίες μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή. Μας εντυπωσίασε ο ενεργός ρόλος των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία και ο βαθμός συνεργασίας.
Ακολούθησε το μάθημα των Καλλιτεχνικών του κ. Felloni με θέμα «Ο δικός μου Πινόκιο». Απευθυνόταν σε μαθητές της Γ’ Γυμνασίου με αρκετές περιπτώσεις μαθητών με μαθησιακές και νοητικές δυσκολίες. Ο κ. Felloni αξιοποιεί το οικείο για τους μαθητές της Λούκα θέμα του Πινόκιο σε ένα κύκλο μαθημάτων που διαρκεί όλο το σχολικό έτος και μέσα από το οποίο διδάσκει στους μαθητές διάφορες καλλιτεχνικές φόρμες με σκοπό να προωθήσει τη δημιουργικότητα και την καλλιτεχνική τους έκφραση. Στο τέλος του σχολικού έτους τα έργα των μαθητών εκτίθενται στον κεντρικό χώρο συγκέντρωσης του σχολείου και βραβεύονται. Μας εντυπωσίασε το αποτέλεσμα της δουλειάς των μαθητών, οι καλλιτεχνικές τους ευαισθησίες αλλά και το γεγονός ότι οι μαθητές ψήφισαν ως το καλύτερο έργο εκείνο ενός μαθητή με βαρύ αυτισμό, το οποίο ήταν υπέροχο ομολογουμένως.
Οι οικοδεσπότες μας οργάνωσαν εκπαιδευτική επίσκεψη, ξενάγηση και διάλλειμα για μεσημεριανό στη γειτονική Villa Realle di Marlia, ένα εμβληματικό παλάτι της ύστερης Αναγέννησης στην περιοχή της Λούκα, το οποίο αποτέλεσε το παλάτι της Eliza Bonaparte (αδελφή του Ναπολέοντα), Πριγκίπισσα της Λούκα (1806-1814) και πλέον τόσο το παλάτι όσο και οι μαγευτικοί κήποι του είναι ανοιχτοί στο κοινό.
Μετά το μεσημεριανό διάλειμμα, ακολούθησε συνάντηση με την ομάδα Erasmus (μαθητών και καθηγητών) του Istituto Comprensivo Camigliano κατά τη διάρκεια της οποίας τους παρουσιάσαμε το σχολείο και την ευρύτερη περιοχή προέλευσης μας και αυτοί με τη σειρά τους μας παρουσίασαν δράσεις τους μέσα στο πλαίσιο των προγραμμάτων Erasmus. Στο τέλος της ημέρας ακολούθησε συζήτηση με τους Ιταλούς συναδέλφους για τις προκλήσεις της Συμπερίληψης στην Ιταλία και στην Ελλάδα. Η συζήτηση με τους Ιταλούς εκπαιδευτικούς γενικής και ειδικής αγωγής, η ανταλλαγή εμπειριών, καλών πρακτικών, αλλά και προβληματισμών σχετικά με τον βαθμό πρακτικής και ουσιαστικής υποστήριξης μαθητών και εκπαιδευτικών από τους κρατικούς φορείς, έδωσε τροφή για σκέψη και οδήγησε σε συμπεράσματα που θα βοηθήσουν κατά την εφαρμογή του μοντέλου της Συμπερίληψης στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Τετάρτη 06/03/24
Η τρίτη μέρα της κινητικότητας ήταν αφιερωμένη σε εκπαιδευτική επίσκεψη στην ιστορική πόλη της Σιένα και περιήγηση στην ευρύτερη περιοχή της Τοσκάνης. Χαρήκαμε την ιταλική φύση, επισκεφθήκαμε διάσημα μνημεία (Fortezza Medicea, Piazza del Campo, Duomo di Siena), περπατήσαμε στο ιστορικό κέντρο της πόλης που αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO και αναχωρήσαμε πλήρεις πολιτιστικών εμπειριών και εικόνων.
Πέμπτη 07/03/24
Η τέταρτη μέρα της επιτόπιας παρακολούθησης ξεκίνησε με ένα δίωρο διαθεματικό Εργαστήριο Βιολογίας και Μουσικής της κ. Berti και της κ. Toschi. Απευθυνόταν σε μαθητές της A’ Γυμνασίου με αρκετές περιπτώσεις μαθητών με ελλειμματική προσοχή και υπερκινητικότητα, δύο περιπτώσεις αυτισμού και μία περίπτωση συνδρόμου Down (με απουσία λεκτικής επικοινωνίας). Η κ. Berti ήθελε να διδάξει το αναπνευστικό και το φωνητικό σύστημα του ανθρώπου στα παιδιά κι αφού τα παρουσίασε συνοπτικά με εικόνες και επεξηγήσεις στον διαδραστικό πίνακα, επιστράτευσε το μουσικό ταλέντο της, αλλά και τις μουσικές γνώσεις της κ. Toschi, και το μάθημα έγινε εργαστήριο φωνητικής! Οι μαθητές συμμετείχαν στις ασκήσεις με ενθουσιασμό και στο τέλος του δίωρου εργαστηρίου η ομάδα είχε μεταμορφωθεί σε μια πολυφωνική χορωδία που τραγούδησε για πρώτη φορά το εμβληματικό τραγούδι «We are the world». Μας κατενθουσίασε το γεγονός ότι κάθε μαθητής βρήκε τη θέση του μέσα στην ομάδα, συμμετείχε και απολάμβανε την εκπαιδευτική διαδικασία. Μας εντυπωσίασε η ενσυναίσθηση και ο αριστοτεχνικός σχεδιασμός του Εργαστηρίου από τις Ιταλίδες συναδέλφους, αλλά και ο σημαντικός αριθμός εκπαιδευτικών υποστήριξης για τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Στη συνέχεια, παρακολουθήσαμε τη δράση της ομάδας κατά του σχολικού εκφοβισμού, η οποία αποτελείται από εκλεγμένους μαθητές (1 αγόρι και 1 κορίτσι ανά τμήμα έπειτα από ψηφοφορία), την ψυχολόγο του σχολείου και μία υπεύθυνη εκπαιδευτικό. Οι εκλεγμένοι μαθητές λειτουργούν ως παρατηρητές και διαμεσολαβητές-φίλοι (operatori amici). Παρατηρούν συμπεριφορές, είναι διαθέσιμοι για συζήτηση αν κάποιος συμμαθητής τους θέλει να τους αναφέρει κάποιο πρόβλημα και σε περίπτωση που κάτι τέτοιο διαπιστωθεί λειτουργούν υποστηρικτικά, αφού ενημερώσουν για το περιστατικό την ψυχολόγο του σχολείου, την υπεύθυνη εκπαιδευτικό και λάβουν οδηγίες. Παράλληλα, η ψυχολόγος του σχολείου προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες και δράσεις σε συνεργασία με τη Διεύθυνση του σχολείου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικό. Η ομάδα συναντάται τακτικά και διοργανώνονται δράσεις διαχείρισης κρίσεων και ενδυνάμωσης από την ψυχολόγο εκπαιδευτικό. Στη σημερινή τους συνάντηση είχαμε την τύχη να παρακολουθήσουμε την ανάγνωση επιστολών που τους έστειλαν οι αποφοιτώντες «operatori amici» της Γ’ Γυμνασίου με τις οποίες μοιράζονταν τις εμπειρίες τους μέσα από αυτό τον ρόλο και τους έδιναν συμβουλές για το πώς θα ανταποκριθούν. Οι επιστολές των μαθητών μας εξέπληξαν με την ωριμότητα σκέψης, τον βαθμό ενσυναίσθησης και της θετικής ενέργειας που απέπνεαν.
Ακολούθησε το μάθημα Ιταλικής Γλώσσας της κ. Florio. Απευθυνόταν σε μαθητές της B’ Γυμνασίου με αρκετές περιπτώσεις μαθητών με ελλειμματική προσοχή, υπερκινητικότητα και άλλες μαθησιακές δυσκολίες. Η κ. Florio και οι μαθητές της μας παρουσίασαν την τεχνική «Token Economy» (Συμβολική Οικονομία) που εφάρμοσαν στο τμήμα τους. Στην αρχή της χρονιάς η κ. Florio είχε να αντιμετωπίσει την αδιαφορία των μαθητών για το μάθημα, τις πολύ συχνές απουσίες και την χαμηλή αυτοεκτίμησή τους. Έτσι, σκέφτηκε να εφαρμόσει ένα σύστημα θετικής επιβράβευσης πάνω στους άξονες ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ, ΕΡΓΑΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΠΑΡΟΥΣΙΑ και ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ, το οποίο συνδιαμόρφωσε με τους μαθητές. Όταν ένας στόχος επιτυγχάνεται, οι μαθητές κερδίζουν από ένα συμβολικό νόμισμα smiley και το εξαργυρώνουν σε προνόμια που έχουν οι ίδιοι καθορίσει: βοηθός καθηγητή για 15 λεπτά, αλλαγή θρανίου/θέσης για μια μέρα, 5 λεπτά χαλάρωσης την ώρα του μαθήματος, 10 λεπτά επιπλέον διαλλείματος παρέα με έναν φίλο, απαλλαγή από εργασία (μία φορά μόνο), απαλλαγή από μία δύσκολη ερώτηση ή αλλαγή ερώτησης κατά τη διάρκεια της εξέτασης, κ.ά. Οι μαθητές μας κατέθεσαν ότι το συγκεκριμένο σύστημα επιβράβευσης τους ενεργοποίησε σημαντικά ως προς τη συμμετοχή και τις επιδόσεις τους και με αξιοσημείωτη ωριμότητα αποκάλυψαν ότι τώρα πια δεν το χρειάζονται σε καθημερινή βάση, αλλά ότι έχουν καθορίσει άλλες δράσεις επιβράβευσης ανά τρίμηνο. Μας εντυπωσίασε το θετικό κλίμα της τάξης, η αυτοπεποίθηση και η διάθεση συνεργασίας των μαθητών, οι οποίοι μετά από ερώτησή μας μάς έδωσαν αρκετές ιδέες επιβράβευσης για τους δικούς μας μαθητές.
Στη συνέχεια, παρακολουθήσαμε το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας της κ. Terziani. Απευθυνόταν σε μαθητές της Β’ Γυμνασίου με περιπτώσεις μαθητών με σοβαρές μαθησιακές δυσκολίες και μιας περίπτωσης με νοητική στέρηση. Καθώς η Αγγλική γλώσσα δυσκολεύει αρκετά τους περισσότερους Ιταλούς μαθητές, κι ακόμα περισσότερο τους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες, η κ. Terziani αξιοποίησε παιδαγωγικά την επίσκεψη μας στο Istituto Comprensivo Camigliano και ανέθεσε στους μαθητές της τον ρόλο του δημοσιογράφου. Οι μαθητές είχαν προετοιμάσει ερωτήσεις στην Αγγλική γλώσσα για εμάς, ερωτήσεις που αφορούσαν στη χώρα, στην ευρύτερη περιοχή προέλευσης, στο σχολείο, στη σχολική ζωή και στους μαθητές μας, και μας πήραν συνέντευξη. Ειλικρινά, απολαύσαμε τη διαδικασία, ειδικά όταν η αρχική συστολή των παιδιών υποχώρησε και η μεταξύ μας διάδραση έγινε αβίαστη και ευχάριστη, και χαρήκαμε με τον ενθουσιασμό τους, την βροχή ερωτήσεων και την διάθεση για επικοινωνία στην Αγγλική γλώσσα. Πραγματικά, ούτε εμείς ούτε τα παιδιά θέλαμε να τελειώσει αυτή η ώρα και αποχωρήσαμε από την αίθουσα με μια γλυκιά αίσθηση για το πόσο καθοριστικός είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού στην απομάκρυνση των φραγμών που αποκλείουν τους μαθητές από την εκπαιδευτική διαδικασία.
Για το κλείσιμο της τέταρτης μέρας, οι οικοδεσπότες μας παρέθεσαν μεσημεριανό γεύμα στην παρακείμενη κωμόπολη Pietrasanta στην παραδοσιακή Trattoria Gatto Nero, προσφέροντάς μας υπέροχα πιάτα θαλασσινών. Ακολούθησε απογευματινή ξενάγηση στην Pietrasanta, μια μεσαιωνική κωμόπολη με μεγάλη καλλιτεχνική παράδοση στην επεξεργασία μαρμάρου και παραγωγής γλυπτών και τη μαγευτική της προκυμαία με θέα τη νήσο Έλβα και την Κορσική.
Παρασκευή 08/03/24
Η τελευταία μέρα της επιτόπιας παρακολούθησης ξεκίνησε με μια ευχάριστη έκπληξη αφού με την άφιξή μας στο σχολείο μας περίμεναν ανθοδέσμες με λουλούδια μιμόζας και γλυκίσματα λόγω της Γιορτής της Γυναίκας. Ακόμα και στα θρανία των μαθητριών βρισκόταν ένα κλαδί μιμόζας, δίνοντας μια όμορφη πινελιά στις αίθουσες διδασκαλίας. Την επόμενη ώρα ακολούθησε συζήτηση με τις Ιταλίδες συναδέλφους για τα προγράμματα Erasmus των σχολείων μας και ανταλλαγή ιδεών για την προώθηση των αποτελεσμάτων τους εντός και εκτός της σχολικής κοινότητας.
Στη συνέχεια παρακολουθήσαμε το μάθημα της Τεχνολογίας της κ. Villani. Απευθυνόταν σε μαθητές της Γ’ Γυμνασίου διαφορετικού εθνικοκοινωνικού προφίλ με αρκετές περιπτώσεις μαθητών με ελλειμματική προσοχή και υπερκινητικότητα. Το μάθημα της κ. Villani αφορούσε τη λειτουργία και χρήση φωτοβολταϊκών και αξιοποιούσε τις δυνατότητες του διαδραστικού πίνακα αλλά και του εντυπωσιακού έντυπου σχολικού βοηθήματος. Το μάθημα είχε προπαρασκευαστικό ρόλο για την εργασία που είχε ανατεθεί στους μαθητές με θέμα την Ηλιακή Ενέργεια και συζητήθηκαν τα ψηφιακά εργαλεία που θα χρησιμοποιούνταν κατά την υλοποίηση (Teams, Canva, PPT, κλπ). Οι μαθητές συμμετείχαν ενεργά, είχαν απορίες και τους έγινε γνωστό ότι θα είχαν υποστήριξη και στο σπίτι, μέσω οδηγιών και εξ αποστάσεως ασύγχρονης εκπαίδευσης σε ψηφιακή πλατφόρμα, στην οποία θα αναρτηθούν και οι τελικές τους εργασίες.
Ακολούθησε το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας της κ. Terziani. Απευθυνόταν σε μαθητές της Α’ Γυμνασίου με περιπτώσεις μαθητών με σοβαρές μαθησιακές δυσκολίες, δυσλεξία και διαφορετικών κοινωνικοεθνικών προφίλ. Η κ. Terziani χρησιμοποίησε το θέμα της «χρονοκάψουλας» δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους μαθητές να μιλήσουν για πράγματα τα οποία αγαπούν και νιώθουν ευχάριστα με αυτά παροτρύνοντας τους να παρουσιάσουν την χρονοκάψουλά τους (την οποία είχαν ζωγραφίσει και εμπλουτίσει με κείμενο στην Αγγλική γλώσσα) στην ολομέλεια. Μας εντυπωσίασε η προθυμία, το θετικό κλίμα κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, η ενθάρρυνση από την εκπαιδευτικό και τους άλλους μαθητές, αλλά και το αίσθημα ικανοποίησης των συμμετεχόντων μετά την ολοκλήρωση της δράσης.
Το τελευταίο μάθημα της ημέρας ήταν αυτό της κ. Benvenuti για την Αγγλική Γλώσσα. Απευθυνόταν σε μαθητές της Γ’ Γυμνασίου διαφορετικού εθνικοκοινωνικού προφίλ με αρκετές περιπτώσεις μαθητών με ελλειμματική προσοχή και υπερκινητικότητα. Η κ. Benvenuti αξιοποίησε την επίσκεψή μας και αφιέρωσε την τελευταία διδακτική ώρα σε ελεύθερη συζήτηση με τους μαθητές στην αγγλική γλώσσα. Τα θέματα της συζήτησης αφορούσαν στις εντυπώσεις μας από το σχολείο Istituto Comprensivo Camigliano αλλά και την πόλη της Λούκα, τη ζωή στην Ελλάδα, αλλά και τη σχολική ζωή στο Γυμνάσιο Αρχανών.
Η επίσκεψή μας ολοκληρώθηκε με την απονομή των βεβαιώσεων παρακολούθησης σε κλίμα συγκίνησης για το τέλος αυτής της υπέροχης συνεργασίας. Ακολούθησε το αποχαιρετιστήριο γεύμα που μας παρέθεσαν οι ευγενικοί οικοδεσπότες μας στην παρακείμενη μεσαιωνική κωμόπολη Montecarlo στο εξαιρετικό εστιατόριο InCucina, όπου είχαμε την χαρά και την τιμή να γνωρίσουμε τον Δήμαρχο κ. Federico Carrara, ο οποίος μας προσέφερε αναμνηστικά δώρα.
Επιστρέψαμε στη βάση μας γεμάτες εμπειρίες και νέες γνώσεις τις οποίες θα μοιραστούμε απλόχερα με τους εδώ συναδέλφους μας, αλλά και με ένα αίσθημα ευγνωμοσύνης και βαθιάς ευχαριστίας τόσο για την Ομάδα Διαπίστευσης του Γυμνασίου Αρχανών που μας έδωσε την ευκαιρία να πραγματοποιήσουμε αυτή τη μοναδική μετακίνηση επιτόπιας παρακολούθησης, όσο και για τις Ιταλίδες συναδέλφους κ. Monica Benvenuti και κ. Sabrina Terziani και την Διευθύντρια του Istituto Comprensivo Camigliano κ. Gioia Giuliani για την ανυπέρβλητη φιλοξενία τους. Σας ευχαριστούμε από καρδιάς!